Reklam
Reklam
Reklam
Ödemiş Kent Gazetesi

PATATES HASTALIKLARI VE MÜCADELE YÖNTEMLERİ

SEVAL KONURALP

SEVAL KONURALP

Patates hastalıkları ve nasıl mücadele edilir. Bugünkü yazımızda uzmanlarından aldığım bilgileri paylaşmaya çalışacağım. Hastalığı oluşturan etmen bir bakteridir. Patates bitkisini kökleri yoluyla hastalandırır. Etkili bir mücadele yöntemi yoktur. Tohumla taşınabilir. Ayrıca belirti vermeyen yumrularda latentenfeksiyonlara da sebep olmaktadır. Latentenfeksiyonları tespit etmek ancak laboratuar analizleri ile mümkündür. Bu hastalıkla bulaşık olan tarlalarda patates tarımına 5 yıl süreyle izin verilmez. Patatesin yeşil aksamındaki ilk belirtiler, sıcak günlerde dalların uçlarındaki yapraklarda meydana gelen solgunluktur. Susuzluktan dolayı oluşan solgunluktan farkı gece serinliğinde solgunluğun kaybolmamasıdır. Hastalık geliştikçe kök boğazının hemen üzerindeki bölgede çizgi şeklinde kahverengileşme ve yapraklarda bronzlaşma görülür. Bu tür belirti gösteren bitkilerin gövdeleri kesildiğinde veya kırıldığında beyaz, sümüksü bir akıntının çıktığı görülür. Yumruların gözlerinden ve patatesin gövdeye olan bağlantı kısmından damlacıklar şeklinde bir akıntı çıkar. Bu akıntı kuruyunca toprak parçaları patatesin gözlerine yapışık olarak kalır. Hastalıklı yumrular kesildiği zaman kahverengileşme ve hafifçe sıkıldığında krem rengi bir akıntı ortaya çıkar.

Hastalık etmeni bir bakteridir ve karantinaya tabidir. En önemli yayılma yolu enfekteli tohumluk patatesler, bulaşık konteynırlar, ekipmanlar ve depolardır. Belirtiler genellikle vejetasyon döneminin sonlarında ortaya çıkar.. Solgunluk en alttaki yapraklardan başlar. Bitkinin tamamında ya da sapın sadece bir tarafında görülebilir. Yaprakların kenarları içeri ve yukarı doğru kıvrılır. Yapraklarda önce donuk açık yeşil renk, sonra grimsi yeşil rast gele bir beneklenme, sararma ve son olarak kahverengi

nekrotik alanlar oluşur. Enfekteli saplar enine kesildiklerinde, iletim dokusunda renk değişikliği belirgin değildir. Yumrular enine kesildiğinde iletim demeti etrafında dar, şeffaf (cam gibi), krem-sarı renkli alanlar görülür. Daha sonra bu alanlarda kahverengi renk değişikliği oluşur.  Daha ileri evrelerde renk değiştiren bölge yumuşar. Bu yumrular sıkıldıklarında dış doku kolaylıkla iç dokudan ayrılır ve kremimsi, peynir gibi, kokusuz bakteriyel akıntı ortaya çıkar. Hastalık ilerledikçe gözlerin etrafında

kırmızımsı kahverengi lekeler görülür. Yumru kabuğunda çökük alanlar ve çatlaklar oluşur. Yapraklarda oluşan belirtiler Alt yapraklardan başlayan solgunluk İletim demetlerinde renk değişikliği Yumru kabuğundaki belirti Yapraklarda oluşan belirtiler Alt yapraklardan başlayan solgunluk İletim demetlerinde renk değişikliği Yumru kabuğundaki belirtileri,Hem hassas hem de tolerant çeşitlerde orta şiddetteki enfeksiyonlar,yumrulardalatent enfeksiyonlara sebep olmaktadır. Latentenfeksiyonları tespit etmek ancak laboratuar analizleri ile mümkündür. Yumru belirtileri Ralstoniasolanacearum (Patateste bakteriyel kahverengi çürüklük hastalığı) tarafından oluşturulan belirtilerle karıştırılabilir. Hastalığı oluşturan bakteri karantinaya tabidir. Bu nedenle hastalığın görüldüğü tarlalarda patates dikimine 3 yıl süreyle izin verilmemelidir.Bu süre içerisinde tarla kendi gelen (kendiliğinden yetişen) patates bitkileri yönünden kontrol edilmeli ve bunlar sökülüp imha edilmelidir.En önemli mücadele metodu hastalıktan ari, sertifikalı tohumluk yumruların kullanılmasıdır. Patates tohumlukları kesilmeden dikilmelidir. Patates üretiminde kullanılan her türlü alet, ekipman ve depolar ile nakilde kullanılan tüm araçlar çamaşır suyuyla yüzeyleri en az 10 dakika süreyle temas edecek şekilde dezenfekte edilmelidir. Patates çuvalları ve paketlemede kullanılan diğer materyaller bir defa kullanılmalıdır. Etkin ve ekonomik bir kimyasal mücadele yöntemi yoktur. Patates bitkisine bakteri yaralardan girer. Bakterinin hücreleri parçalamasıylapatates yumrusunda sulu ve yumuşak birçürüklük oluşur. Bakteriler kışı toprakta, toprağa karışmış

yumru ve bitki parçaları üzerinde geçirir. Hastalık önce tarlada kendini belli eder.Toprağa dikilen yumru eğer bakteriyle bulaşıksa, bitki çıkışı olmaz ve yumrular toprak altında çürür ya da çıkış olsa bile bitkilerin gelişmesinde bir durgunluk, çalılaşma ve bodurlaşma, yapraklarında yukarıya doğru kıvrılma, sararma, solgunluk ve bazı durumlarda ölüm gözlenir. Karabacak belirtisi genellikle bitki çıkışından sonra görülür. Hasta bitkilerin gövdesinin hemen toprak üstündeki kısmında siyahlaşma ve yumuşama görülür. Bazı durumlarda siyahlaşma gövdenin üst kısımlarına kadar ulaşır. Ana gövdedeki siyahlaşma ve çürüme stolonlara ve yeni oluşan yavru yumrulara doğru yayılır. Ağır bulaşık yumrulardan çıkan bitkilerde yan kökler hiç oluşmaz. Bu şekildeki bitkiler çekildiğinde toprak seviyesinden kopar. Hasta bitkilerden hasta yumrular oluşur. Bu tip yumrular kesildiğinde başlangıçta krem, beyaz renkte ve sulu bir çürüme gözlenir. Zamanla patates yumrusunda Gelişmede durgunluk,  bodurlaşma ve solgunluk Karabacak veya dip yanıklığı belirtisi Yumuşak çürüklüğün kabuktaki ilk belirtileri Yumru içinde sulu yumuşak çürüme hasta ve sağlam doku arasında siyah sınır oluşur ve renk hızla değişir. Böyle yumrularda hızlı ve kokulu bir çürüme gözlenir. Hastalıklı yumruların depoya girmesi halinde, yeni yumru bulaşmaları olmakta ve ürün kaybı artmaktadır. Patates dışında havuç, turp, soğan, sümbül, zambak, kabak, hıyar, patlıcan, domates, biber, lahana, marul, ıspanak konukçuları arasındadır.Temiz tohumluk kullanılmalıdır.Patates yumruları kesilmeden dikilmelidir. Ağır topraklarda derin dikimden kaçınılmalıdır.Hastalıklı bitki artıkları yumruları ile birlikte tarladan uzaklaştırılmalıdır.Bulaşık topraklarda patates ve domates dışındaki bitkilerle ekim nöbeti uygulanmalıdır. Hasat patates yumrularının kabuğu kalınlaştıktan sonra yapılmalıdır. Yumru üzerinde bulunan toprak depolama sırasında havalanmayı engellediğinden depolama öncesinde yumruların üzerindeki toprak mümkün olduğunca uzaklaştırılmalıdır. Depolar sık sık kontrol edilerek hasta yumrular ayıklanmalı ve uzaklaştırılmalıdır. Toprak altı zararları ile mücadele edilerek, yumrularda yara açılması önlenmelidir.

BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ
YAZARIN SON YAZILARI
- 29 Kasım 2024
- 27 Kasım 2024
- 22 Kasım 2024
- 20 Kasım 2024
- 18 Kasım 2024
- 21 Ekim 2024
- 18 Ekim 2024
- 16 Ekim 2024
- 14 Ekim 2024
- 9 Ekim 2024
ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ