ŞİFA KAYNAĞI; ELMA
Bölgemizde ve Türkiye genelinde yaygın olarak il ve ilçelerde yetiştirilen, Elma yetiştiriciliği pahalı ve uzun vadeli bir yatırımdır. Bu bakımdan yetiştiriciler bahçe kurarken ciddi hatalar yapmamalıdır. Sebzecilikte yapılan hatalar bir mevsim sonra giderilebilir, ancak elma ağacının ticari ömrü 30-50 yıl olduğu için bahçe kurulurken çok iyi planlama yapılmalı ve hataya meydan verilmemelidir. Gelecekteki başarı büyük ölçüde uygun yer seçimine bağlıdır. Çevresi meyilli ya da tepelerle çevrilmiş çukur veya alçak alanlardaki elma bahçeleri hem ilkbaharın geç donları hem de şiddetli kış soğuklarından olumsuz yönde etkilenir. Soğuk hava akımına olanak verecek şekilde taban düzlüğü bulunan hafif meyilli araziler bahçe yeri için çok uygundur. Elma bahçesi eldeki arazinin biraz yüksek yerlerine kurulmalıdır. Bu iyi bir hava akımının sağlanmasına olanak verir. Böyle bir yer hem geç ilkbahar donlarının riskini azaltır, hem de mantari hastalıkların yayılmasını önleyici etki yapar. Kışı şiddetli geçen yerlerde meylin önemi geç ilkbahar donlarından korunmak yönünden çok büyüktür. Böyle yerlerde hafif meyilli alanlardaki ağaçlar dondan zarar görmedikleri halde, düz yerdeki ağaçlar önemli ölçüde zarar görürler. İlkbaharın donlu gecelerinde 1’er m yükseklik farkı olan 100 m aralıklı iki nokta arasındaki sıcaklık farkı 2,5-3°C’dir. Kış donlarının etken olduğu yerlerde hakim rüzgarlardan, korunmuş meyilli yerlerin seçilmesi gerekir. Tepelerin yukarısı meyilli yerlere göre her ne kadar don zararına daha az duyarlı ise de, ağaçlar meyveye zarar veren kuvvetli iki nokta arasındaki sıcaklık farkı rüzgarların etkisinde kalabilir. Güneye meyilli yerler ilkbaharda tomurcuk gelişmesini hızlandırırken, kuzeye meyilli yerler geciktirir. Elma ılıman, özellikle soğuk-ılıman iklim meyvesidir. Genellikle dünyada 30°-50° arasındaki enlemlerde yetişmektedir. Yüksek ışık yoğunluğu, elmada çok iyi renk oluşumunu sağlar ve pazar değerini artırır. Bu ışık güneşteki ultraviyole ışınlarıdır. Ayrıca toz ve duman gibi hava kirliliğinin olmadığı temiz yerler elma yetiştiriciliğinde öncelik almalıdır. Meyve türleri arasında elma kış dinlenmesine en fazla gereksinim duyan bir türdür. Genel olarak 7°C’nin altında geçen saatler toplamı meyve türlerinin kış dinlenmelerini tamamlamasında ölçü olarak kabul edilir. Yetersiz soğuklama sonucu çiçeklerin bir kısmı ölür, geriye kalan çiçeklerin açılması da normale göre hem daha geç hem de düzensiz olur. Böylece geç açan çiçekler döllenme yetersizliği nedeniyle genellikle dökülür. Soğuklamasını giderememiş elma ağaçlarında yaprak gözleri sürmez ve ağaç çıplak kalır. Bu durumda güneş yanıklığı tehlikesi artar. Elma yüksek yaz sıcağından hoşlanmaz, sıcağın normalin üstüne çıktığı durumlarda ağaçlardaki gelişme yavaşlar ve tümüyle durur. Meyve dökümleri artar ve meyve kalitesi bozulur. Sıcaklığın çok yüksek olduğu yerlerde meyve yanıklarına da rastlanır. Genel olarak sıcaklık 40°C’nin üzerinde seyrettiği zaman büyüme durur, daha yüksek sıcaklarda ise zararlar görülmeye başlar. Büyüme mevsimi içerisinde düzenli olarak dağılmış ve toplam 500-600 mm’yi geçen yıllık yağış başarı şansını arttırır. Sulama olanağının var olduğu yerlerde yıllık yağış toplamı daha az önemlidir. Her ne olursa olsun elma yetiştiricileri bahçe kurmadan önce sürekli su kaynağını garanti etmelidirler. İlkbahar ve yaz gelişme mevsiminde havadaki oransal nemin yüksek olduğu yerlerde üretim maliyeti genellikle yükselir. Çünkü bu koşullarda hastalıklar ve özellikle kara lekenin kontrolü güçleşir ve daha çok ilaçlama zorunluluğu ortaya çıkar. Diğer koşullar aynı olduğu halde, mantari hastalıkların kontrolünün kolay olduğu yerlere öncelik verilmelidir. Nispi nem yaz aylarında çok düştüğü zaman Haziran dökümü arttığı gibi meyve kalitesi de düşer. Oransal nem döllenme yönünden de önemlidir. Çiçeklenme zamanında oransal nemin azalması dişicik tepesinin kurumasına neden olduğundan çiçek tozlarının çimlenmeleri güçleşir. Her ne kadar bazı çeşitler seçici ise de elma genellikle birçok toprak tiplerinde başarılı sonuç verir. Bahçe kurulacak yerdeki alt toprağın yapısı toprak yüzeyinin çeşit ve kalitesinden daha önemlidir. Alt toprak, bitki kökleri hiçbir zaman su içerisinde kalmayacak ve köklerin yayılmasını kolaylaştıracak şekilde drene edilmelidir. Sert ve suyu tutan bir alt toprak gelişmeye engel olur, ağacın büyümesi ve ömrünü olumsuz yönde etkiler, çok açık ve çok geçirgen bir alt toprak da hiç su tutmayacağı için istenmez. Elma bahçesi kurulmadan önce toprak tahlili yaptırılmalı; kireç, tuz problemi olan yerlere, taban suyu seviyesi yüksek, toprak kalınlığı az olan arazilere bahçe tesis edilmemelidir. Elma aynı zamanda lezzetinin yanında insanlar adına şifa kaynağı olmaktadır.