Yalnız efe isimli tablomdaki efe gibi giyinen kızları karşımda görünce yaptığım eser sanki canlanmış diye nasıl heyecanlanmıştım. Zeybek giysileri içindeki bu resmim onlara esin kaynağı olmuş. Yaşadığım yerin kilometrelerce uzağında hiç tanımadığım insanların, etkilendikleri bir resmimden yola çıkarak resmimdeki efe kız gibi giyinmeleri beni öylesine mutlandırmıştı ki! Şimdi, Efes Müzesi koleksiyonunda olan bu tablom, orada çerçevesinden çıkmış, aramızda yaşıyordu, bizimle beraberdi. Akhisar Çağlak Festivali kapsamında Bülent Ciğeroğlu Kültür Merkezinin fuayesinde (dinlenmelik) açılacak olan zeybekler konulu resim sergim ve akşamında da zeybek türkülerinden oluşan koro için hazırlıklar yapılıyordu.

O gün resimlerimdeki zeybekler ve alımlı güzel ege kızları, masallardaki gibi dile gelmiş, soluk alıp veriyorlardı. Resimlerim artık zeybek olmuş meydanda diz vuruyor, bağlamaların tellerinde türkü, kabak kemanemin yayında ağlamaklı bir gurbet havası olmuşlardı.BuAkhisar’lı zeybek kızlarla sanki yıllardır tanışıyor gibiyiz. Açılış öncesinde tablo tadında kaç fotoğraflarını çektim bilemiyorum. Her anı sabitleyip kaydediyorum. Güneş de artık iyice yatmıştı. Fotoğraf için en uygun zaman. Güneşin turuncuya dönen sarı ışıkları kızların efe giysilerini tunçtan heykel gibi parlatıyorlardı. Makinemin önünde hem modellik ediyorlar hem de oyun figürlerinin anlamlarını anlatıyorlar.O gün çektiğim her kare, ayrı bir resimdi benim için. Fotoğraf makinem ile resim yapıyordum. Gök kuşağının binlerce rengini yüreğimin paletinde karıştırıyorum. Deklanşöre her basışım tuvale vurduğum fırça darbesiydi sanki Kızlar, gizemli ana tanrıçaların mermer heykelleri gibi duruyorlar. Bu görkemli efe giysileri, narin genç kızlar üzerinde nasıl da hoş duruyorlar. Olduklarından çok daha azametli görünüyorlardı.  Onlar havada kartal, dağda kurt, yerde karıncaydılar. Genç kızların bakışları ve duruşları oradakileri büyülemiş olacak ki; gösterinin bir parçasıymış gibi soluklarını tutmuş bizi izliyorlardı. Oyalı fesleri bahar çiçeklerinin kokusunu yayıyordu. O gün efelerin Bozdağlarda yankılanan yüz yıllık seslerini duydum körüklü çizmelerinin yere her vuruşunda…

Modeliniz ne kadar güzel olursa olsun duygularınız doğal değilse resminiz yapmacık olacaktır. Ressam Burhan Uygur”un bir dergide okuduğum söyleşisindeki,  resimdeki doğallık ile ilgili bir sözü idi bu anımsadığım  İki genç kızın güzelliği, bu zeybek giysileri içinde bin kat daha artmış, büyülü, ulaşılmaz ve tanrısal bir görüntüye dönüşmüş

Şimdi ağustosun son sıcaklarında bunları yeniden tablomun çerçeveleri içine sokmak, resimlerini yapabilmek beni ürkütüyor.

Hayda Bre…

Hava çok sıcak. Resim yapmak için düzenlediğim odamın denize bakan penceresini iyice açtım. Üzeri boyalarla kaplı kanepenin köşesine iliştim. Çok renkli eski bir yörük kilimi serdiğim divanın üzerinde boyalar fırçalar ve resim altlıklarından oturacak yer bile kalmamış. Dağınık boya kutuları arasında yer açtığım dizüstü bilgisayarımda “Akhisar dosyasını ” izliyorum. Resmini yapmak için baktığım bu zeybek kızların görüntüleri, beni yeniden o günlere götürdü.

Dinlemekte olduğum zeybek türküleri beni iyice havaya soktu. Birazdan fırçalarım tuvalimde efe türküleri eşliğinde meydanda diz vurur gibi gezinecekler. Hayda bre…

Zeybek kızlarım kanatlarını yana açmış, gözlerini avına dikmiş birer kartal edasıyla duruyorlar. Bu karedeki iki figürden birini model olarak kullanacağım. Seçtiğim sağdaki kızın gözlerindeki masumiyet, heybetli efe giysileri içinde tam olarak algılanamıyor ilk bakışta. Ama tüm bakışınızı dikkatlice kızın gözlerine diktiğinizde bunu görebiliyorsunuz. İşte bu yüz güzelliğinin yanında gözlerdeki o ürkekliği de anlatmalıydım. Figürü ana hatlarıyla, özel olarak geliştirdiğim rölyef resim tuvalimin ortasına, diklemesine olarak lacivert pastel boya ile yerleştirdim. Kırdığım küçük turuncu pastel parçasını yatırarak resmin kenar çizgileri dışına sürüyorum. Yer yer kırmızılar, pembeler ve kurşuni mavilerle ayrıtlara giriyorum. Sonra terebentine batırdığım geniş uçlu fırçam ile pastelleri eritiyor yediriyor ve dağıtıyorum. Kanatlarıyla kartal duruşunu, bakışlarıyla da serçe ürkekliğini görebiliyorum şimdi bu ham resim.Parlak ateş kırmızıları, pembe, mor, turkuaz ve turuncumsu sarılarla, süslü oyalı başlığını işliyorum ince uçlu küçük samur fırçam ile.Dağ çiçeklerine benzeyen bu iğne oyalarla sarılmış al fesin bahar kokusu küçük kavanozdaki terebentinin kokusunu bastırdı. Bunları tüm damarlarımda hissediyorum  Al yanakları,  akşamın son güneş ışığı ile parlıyor. Gözleri nereye gidersem gideyim bana bakıyor. Tam da düşündüğüm buydu resme başlarken. Heyecanım bir kat daha arttı. İçimde dağların gümbürtüsünü duyuyorum. Figürün arkasına, başı dumanlı Bozdağları uçuk mor, lila ve pembemsi menekşe renklerini, uçuk mavilerle eriterek yerleştirdim. Dağın tepelerindeki küçük kar kümeleri, zayıf turuncumsu beyazlarlarla kurşuni bulutların arasından yer yer görünüyorlar. Aşağılara doğru avucumun içi ile ovalayarak sis etkisi yaratıyorum. Arka planda açık anlaşılır ayrıntılar da yapmak istemiyorum.

Bütün etki kadının yüzünde, hatta gözlerinde olmalı. Gözlerdeki anlam, süslü giysiler ve oyalı başlığın da önünde olmalıydı. Bu yüzden en geniş fırçamı iyice sulandırdım;  akrilik uçuk maviler, soluk turuncular alarak arka planın en tepesinden akıtıyorum. Biraz önce yaptığım dağlar, bulutlar akan boyaların ardında gizlendiler. Kendiliğinden bir yağmur etkisi oluştu. Resme bir hüzün kapladı. Akan boyaları hiç düzeltmiyorum.

Kuruyunca yağlı boyalarla kaynaştırıp renkleri iç içine sokmayı planlıyorum. Sonra kuru bir geniş fırça ile arkada gizemli bir sis etkisi oluşturacağım